Quy Trình Làm “Gác Xép” Bằng Tấm Xi Măng Cemboard Cho Nhà Ở 48m² ~ (4x12m)

Gác Xép 1 phòng ngủ được phối cảnh

I. Làm Gác Xép: giải pháp nới rộng không gian

♦ Vì sao phải làm “Gác Xép” ?

“Cơn đau đầu” của nhà phố 48m² (4x12m). Đây là kích thước nhà “ống” điển hình tại các đô thị đông đúc tại Việt Nam như (Hồ Chí Minh & Hà Nội).

1. Sự thiếu hụt công năng cục bộ:

√ Với 48m², bố trí tiêu chuẩn thường là: 1 Khách + 1 Bếp + 1 Ngủ + 1 WC.

√ Dễ hiểu hơn, khi gia đình có con nhỏ, cần không gian riêng tư, hoặc khi cần một không gian làm việc tại nhà, diện tích mặt sàn không thể đáp ứng. Đồ đạc sinh hoạt ngày càng nhiều dẫn đến tình trạng bừa bộn, bí bách.

2. Lãng phí không gian chiều cao:

√ Nhiều ngôi nhà cấp 4 hoặc nhà phố có trần rất cao (thường từ 4m – 5m) nhưng chỉ sử dụng mặt sàn. Khoảng không phía trên (từ 2.5m trở lên) là một “không gian không được tận dụng” bị lãng phí hoàn toàn.

3. Rào cản cải tạo, xây mới.

√ Tùy khu vực sẽ có quy định xây dựng khác nhau (ví dụ: Đường dây điện lưới Quốc Gia sẽ bị giới hạn về chiều cao). Muốn xây thêm tầng đúc thật (bê tông cốt thép) thì vướng thủ tục xin phép xây dựng phức tạp, chi phí quá lớn và lo ngại móng nhà cũ không chịu nổi.

Gác Xép 2 phòng ngủ được phối cảnh

II. Làm Gác Xép là gì?

♦ Định nghĩa:

√ Gác xép (hay còn gọi là gác lửng, gác giả, sàn tầng lửng) là làm thêm một tầng trung gian được xây dựng vào giữa tầng trệt và trần nhà, nhằm tăng diện tích sử dụng mà không cần xây thêm tầng thật (tầng 2, tầng 3) & thi công nhanh ít ảnh hưởng đến kết cấu chính của nhà

√ Gác xép thường được làm bằng khung thép, khung gỗ, và sàn nhựa ECO, tấm bê tông nhẹ (như tấm xi măng Cemboard), phù hợp cho nhà có chiều cao trần từ 3m trở lên.

♦ So sánh Gác Xép bằng Tấm Xi Măng với sàn bê tông truyền thống

√ Trọng lượng nhẹ:

Gác Xép được làm bằng Tấm Cemboard thường rất nhẹ (chỉ bằng khoảng 1/10 so với bê tông), giúp giảm tải trọng đáng kể lên móng và kết cấu chịu lực của ngôi nhà. Với bê tông truyền thống còn đòi hỏi móng và kết cấu chịu lực phải kiên cố, tốn kém hơn.

√ Thời gian thi công

Cực nhanh, chỉ cần lắp đặt khung sắt và bắt vít tấm lên. Có thể sử dụng ngay sau khi lắp đặt. Rất lâu (phải chờ đợi quá trình đổ, bảo dưỡng, và bê tông khô cứng hoàn toàn – mất vài tuần).

√ Tính ổn định vượt trội

Tấm Xi Măng Cemboard SHERA Wood được sản xuất bằng công nghệ hiện đại và được hấp ở nhiệt độ cao. Do đó, sử dụng lót sàn Gác Xép đang được lựa chọn hàng đầu thời điểm hiện tại. Không bị nứt vỡ, cong vênh do co ngót hay thay đổi nhiệt độ nhờ cấu tạo sợi liên kết.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, sàn bê tông dễ bị nứt chân chim hoặc nứt kết cấu do co ngót,…nếu kỹ thuật thi công không đúng cách.

√ Khả năng chịu lực:

Tốt, có khả năng chịu lực uốn và nén cao. Độ dày phổ biến 15mm-20mm có thể chịu tải trọng tương đương sàn bê tông cho mục đích dân dụng. Về đặc điểm này, sàn bê tông sẽ tốt hơn rất nhiều.

♦ Chống nước

Hầu hết các loại Cemboard chất lượng cao đều có khả năng chống ẩm, chịu nước tốt (không bị mục rã khi tiếp xúc với nước). Còn đối với sàn bê tông tự thân đã chống nước nhưng cần chống thấm bề mặt để tránh thấm ngược gây ẩm mốc.

√ Chống mối mọt:
Tuyệt đối chống mối mọt do thành phần chính là xi măng và sợi celullose/gỗ, cát đã được xử lý

Hình ảnh: Thực tế thi công Gác Xép diện tích 16m²

III. Xác định nhu cầu và khả năng chịu lực của nhà hiện hữu

Việc kiểm tra kết cấu hiện tại của ngôi nhà là bước quan trọng nhất để đánh giá khả năng chịu lực bổ sung của gác xép.

1. Kiểm tra tường chịu lực (Tường 10–20cm)

√ Tường 10: Đây là tường dày 100mm. Thường là tường ngăn chia không gian (tường bao che không chịu lực).

→ Khả năng chịu lực: Rất yếu nếu không có khung cột bê tông cốt thép. Nếu nhà cấp 4 chỉ có tường 100, khả năng chịu tải trọng gác xép là rất thấp và rủi ro cao.

√ Tường 20: Đây là tường dày 200mm. Đối với loại tường này thường là tường bao che bên ngoài hoặc tường chịu lực chính (đặc biệt trong các nhà cấp 4 xây dựng theo phương pháp tường chịu lực truyền thống).

Khác với tường 10cm, khả năng chịu lực: Tường 20cm có khả năng chịu lực thẳng đứng tốt hơn tường 10cm.

Tuy nhiên, nếu ngôi nhà chỉ dựa vào tường chịu lực (không có cột BTCT), thì việc làm gác xép lớn vẫn cần phải tính toán và gia cố thêm (ví dụ: bổ sung khung thép độc lập chống xuống móng hoặc gia cố tường bằng trụ thép,…)

2. Hệ thống Móng,

Với các kết cấu một số nhà ở đô thị lớn HCM & HN có 02 loại móng tùy thuộc vào chất lượng địa chất tại khu vực để triển khai xây nhà. Cụ thể:

√ Móng Băng: Là loại móng được thiết kế cho các ngôi nhà có tải trọng phân bố đều theo chiều dài tường. Thường được sử dụng cho nhà cấp 4 hoặc nhà thấp tầng có tường chịu lực.

√ Móng Cọc: Là loại móng được thiết kế để truyền tải trọng xuống lớp đất sâu hơn, có khả năng chịu tải trọng lớn hơn và ổn định hơn, thường dùng cho nhà cao tầng hoặc đất nền yếu. Với loại móng này và khả năng chịu tải trọng gác xép là rất tốt.

3. Hệ thống Cột

√ Cột bê tông cốt thép (BTCT):

Với kết cấu này thì nếu nhà có hệ thống cột BTCT, việc lắp đặt gác xép bằng Cemboard lên khung dầm thép liên kết với các cột này là an toàn và dễ dàng nhất. Cột BTCT sẽ chịu tải trọng thẳng đứng từ gác xép một cách hiệu quả.

√ Chỉ tường chịu lực chính:

Nghe thoáng qua, chúng ta có thể hình dung là phương pháp này xây dựng cũ, không có cột BTCT riêng biệt, toàn bộ tải trọng mái và sàn (nếu có) được truyền thẳng xuống tường 200 và móng.

Khi làm gác xép, bạn bắt buộc phải tạo ra một hệ khung thép độc lập (có thể kết hợp với việc gia cố tường bằng cột thép I/H) để truyền tải trọng xuống móng hoặc nền đất, tuyệt đối không để tải trọng gác xép chỉ dựa vào tường gạch.

IV. Các phương án bố trí gác xép phổ biến cho nhà 4×12m

Với kích thước trên có thể khiến nghị một số phương án làm Gác Xép

√ PA 1: Gác Xép suốt từ đầu nhà đến cuối nhà vệ sinh (diện tích ~28–30m²)
√ PA 2: Gác Xép lùi vào 2–3m (bếp + phòng khách thông tầng, gác chỉ làm phòng ngủ)
√ PA 3: Gác Xép nhỏ chỉ 12–16m² ở cuối nhà để vật dụng gia đình

→ Diện Tích Gác Xép Tối Đa Khuyến Nghị (Nhà 4×12m): 50–60% diện tích sàn (khoảng 24–28m²) để không ảnh hưởng kết cấu.

♦ Ghi chú: Việc giới hạn diện tích gác xép giúp giảm thiểu tải trọng phân bố trên toàn bộ ngôi nhà, đặc biệt với nhà cấp 4 cũ. Việc chừa lại một khoảng thông tầng lớn (40-50%) giúp đảm bảo thông thoáng, ánh sáng cho tầng trệt, và quan trọng nhất là giảm áp lực lên hệ thống móng cũ.

V. Vật tư & Dự toán chi phí cho Gác Xép 25m² 

1. Vật tư cần chuẩn bị

√ Khung Thép Chịu Lực:

• Thép hộp mạ kẽm 50×100×1.4 – 2.0mm (đà ngang chính)
• Thép hộp 40×40 hoặc 40×80 (đà phụ, viền)

√  Tấm Xi Măng Lót Sàn

• Tấm Cemboard SHERA Thailand 15mm hoặc 18mm–20mm (chịu lực > 1300 kg/m²)
• Số lượng ~ 9 (25m² : 2.97m²/tấm) kích thước 1220×2440 mm

>> Tham khảo thêm: Bảng Giá Tấm Cemboard Lót Sàn Ngoài Trời?

√  Phụ Kiện:

• Vít tự khoan 5–6cm, keo silicone, băng keo lưới chống thấm
• Tấm Cemboard 3.2mm hoặc 3.5mm để làm trần dưới gác, chống cháy, chịu nước
• Cầu thang (cầu thang chữ L, thang zig-zag)
• Cuối cùng, vật liệu hoàn thiện: sơn, sàn gỗ nhựa, cemboard giả gỗ, lan can kính/inox…

2. Dự toán chi phí cho Gác Xép 25m² (chiều cao 2.5 – 3m)

√ Kết cấu Khung thép + Nhân công hàn: 1,4 – 1,8 triệu (VND/m² sàn) ~ 35 – 45 triệu

→ Giá phụ thuộc vào chủng loại thép (I, H, hộp chữ nhật), độ dày, và mật độ dầm (bước sàn). Khung càng phức tạp/sử dụng thép dày càng đắt

√ Tấm Cemboard 18mm, 20mm: 550.000 – 650.000 VND/tấm ~ 5 – 6 triệu

→ Bao gồm chi phí vật tư (tấm Cemboard, vít tự khoan, keo xử lý mối nối) và nhân công lắp đặt. Tấm càng dày, chịu lực càng tốt.

√ Cầu thang sắt, gỗ  8 – 10 triệu (tính theo bộ)

→ Với hạng mục này, thay đổi chi phí lớn nhất. Thang rút (giá thấp, tiết kiệm không gian), Thang sắt xương cá/xoắn ốc (giá cao, thẩm mỹ hơn) hoặc Lan can kính/gỗ (cao cấp hơn lan can sắt).

√ Trần Chìm Cemboard  + Đèn + Sơn tường (tầng trệt): 8 – 10 triệu 

→ Bao gồm Trần chìm Cemboard che khung thép, hệ thống đèn chiếu sáng cơ bản (âm trần), và sơn lại phần tường/dầm liên quan đến gác xép.

√ Sàn hoàn thiện + Phụ kiện khác: 8 – 15 triệu

→ Cuối cùng là vật liệu lát sàn (sàn gỗ công nghiệp, sàn nhựa giả gỗ, gạch men,…) và các chi phí phụ kiện như nẹp chân tường, ron chống thấm. 

>> Tham khảo thêm: Giá Tấm Xi Măng Giả Gỗ Ốp Trần – Tường Sàn, SHERA Wood Thailand

⇒ TỔNG CHI PHÍ ƯỚC TÍNH: Giao động trong khoảng an toàn 64 – 76 triệu VND (đã tính thêm chi phí phát sinh/dự phòng).

VI. Quy trình thi công Gác Xép bằng Tấm Xi Măng cho nhà ở  4x12m

Dưới đây là hướng dẫn thi công gác xép (gác lửng) bằng tấm xi măng Cemboard cho nhà ở 48m² (khoảng 4x12m), kích thước gác xép (sàn tầng lửng) 25m².

Quy trình này áp dụng cho gác xép diện tích(sàn tầng lửng) 25m², với chiều cao từ sàn trệt đến gác khoảng 2.5 – 3m để đảm bảo không gian thoải mái.

 

CHECK LIST CÁCH THI CÔNG “GÁC XÉP, GÁC LỬNG” BẰNG TẤM XI MĂNG (TẤM CEMBOARD)

 

♦ Bước 1: Khảo sát, đo đạc và đánh dấu cao độ gác xép

Đo kích thước chính xác của không gian: Chiều rộng 4m, dài 12m, chiều cao trần nhà hiện tại nhà ở cấp 4 trong đô thị thường 3.5 – 4.5m.

√ Xác định cao độ gác:

→ Khoảng cách thẳng đứng từ mặt sàn tầng trệt lên đến mặt dưới cùng của hệ dầm gác xép ≥2.4-2.6m (để tránh cảm giác chật),

→ Khoảng cách thẳng đứng từ mặt sàn gác xép lên đến trần nhà trên gác ≥ 2.1 – 2.3m. Tổng chiều cao gác tối thiểu 4.5m.

√ Xác định vị trí khung thép: khoảng cách đà chính (dao dộng: 1200-1220mm để trùng kích thước tấm Cemboard 1220x2440mm), đà phụ (400 – 500mm tùy tải trọng).

Tiếp đến tiến hành kiểm tra tải trọng: Tính toán tải tĩnh (nội thất) + tải động (người dùng) ≤300-400kg/m². Nếu cần, gia cố tường bằng Bulong nở M10-M12.

Xác định chiều rộng + chiều cao + số lượng tấm Cemboard + thép hộp mạ kẽm

♦ Bước 2: Chuẩn bị và lắp đặt khung viền sát tường (4 mặt)

Tiến hành, cắt thép hộp viền (40x80mm hoặc 50x100mm) theo kích thước chu vi gác 

√ Đục lỗ tường: Kích thước lỗ 5.5x10cm (phù hợp thép hộp), khoảng cách tâm lỗ 407-610mm. Sử dụng máy đục bê tông, đục sâu 7.5-10cm mỗi bên tường (tùy tường 10cm hay 20cm).

Xác định độ cao Gác Xép (Nền → Sàn Gác) & đánh dấu vị trí đục lỗ tường để đặt thép hộp

√ Lắp khung viền: Đặt thép hộp vào lỗ, dùng dây rọi kiểm tra độ phẳng ngang (sai lệch ≤2mm). Hàn tạm hoặc bắt bulong nở để cố định vào tường chịu lực.

√ Trám vữa: Đổ vữa xi măng (tỷ lệ 1:3) vào lỗ để lấp kín, chờ khô 24h. Điều này giúp khung chắc chắn, tránh rung lắc (thao tác này quan trọng).

Đặt thép hộp vào lỗ + tiến hàng trét vữa

♦ Bước 3: Lắp đặt và hàn đà ngang chính

√ Cắt đà chính (thép hộp 50x100mm) dài bằng chiều rộng nhà (4m), khoảng cách giữa các đà 1200-1220mm (trùng tim tấm Cemboard).

√ Đặt đà chính lên khung viền, hàn chắc chắn tại các mối nối (nên tuyển thợ thi công có kinh nghiệm để xử lý mối hàn thẫm mỹ, ít lồi lõm) => ảnh hưởng tới công đoạn đặt tấm sẽ bị gồ ghề, vênh hoặc xước tấm.

Lắp tất cả các thanh thép hộp (đà chính) cho diện tích Gác Xép cần thi công

♦ Bước 4: Lắp đặt và hàn đà phụ

√ Cắt đà phụ (thép hộp 40x80mm hoặc 30x60mm) theo chiều dọc, khoảng cách 400 – 500mm (theo khuyến cáo nhà sản xuất Cemboard để chịu lực tối ưu).

>> Tham khảo thêm: Bảng Thông Số Chịu Tải Tấm Cemboard (Tấm Xi Măng) Lót Sàn

√ Hàn đà phụ vuông góc lên đà chính, tạo lưới khung (khoảng 122cm x 400cm). Sử dụng kiểu đan sole (so le) để tăng độ cứng.

√ Kiểm tra toàn khung: để chắc chắn cho sàn Gác Xép, thử tải tạm bằng cách đứng lên (2-3 người), đảm bảo không rung hoặc võng >5mm tiến hành bước tiếp theo

Gia cố thêm đà phụ để tăng khả năng chịu lực của sàn Gác Xép

♦ Bước 5: Tiến hành sơn chống rỉ cho toàn bộ khung thép, tăng độ bền

√ Lau sạch bụi bẩn, rỉ sét bằng bàn chải thép hoặc giấy nhám. Dùng sơn lót chống rỉ (2 lớp), sau đó phủ sơn dầu hoặc sơn Epoxy chuyên dụng cho thép mạ kẽm.

♦ Bước 6: Lót tấm Cemboard (Tấm Xi Măng) lên khung

√ Cắt tấm Cemboard (dày 18 – 20mm) theo kích thước cần

√ Đặt tấm lên khung: Xếp so le (sole) để phân tán lực, chừa khe hở 3-5mm giữa các tấm để giãn nở nhiệt.

√ Bắt vít tự khoan: Bắt từ giữa tấm ra mép, khoảng cách vít tại mép 200mm, giữa tấm 300-350mm, cách góc tấm 30mm và cạnh ít nhất 12mm. Mỗi tấm cần 20-30 vít, siết vừa phải để tránh nứt tấm.

♦ Bước 7: Xử lý mối nối và chống thấm

√ Tới công đoạn này được xem là đã hoàn thành 80%, trước khi xử lý mối nối chúng ta tiến hành lau sạch bụi trên bề mặt tấm. Sau đó bắn keo silicone vào toàn bộ khe hở (3-5mm), sau đó dán băng keo lưới chống thấm lên trên.

√ Nếu khu vực ẩm (gần bếp hoặc nhà tắm), quét thêm lớp chống thấm chuyên dụng (như Jade’s solution, Sika, Weber) lên toàn sàn. Chờ keo khô 4-6h. Bước này quan trọng để tránh nước rỉ xuống dưới, gây hỏng khung.

♦ Bước 8: Lớp hoàn thiện bề mặt sàn

√ Với phần hoàn thiện này, tùy theo nhu cầu chủ nhà mong muốn Gác Xép thẫm mỹ hơn có thể sử dụng một số vật liệu như: Sàn nhựa giả gỗ, Sàn gỗ công nghiệp, Cemboard giả gỗ hoặc Gạch men,…

♦ Lưu Ý: Nếu lát gạch men chúng ta nên trải lưới chống nứt, đổ vữa xi măng dày 3-4cm (tỷ lệ 1:4), sau đó lát gạch men (tốt nhất dùng keo dán gạch để giảm trọng lượng).

♦ Bước 9: Làm trần dưới gác, cầu thang và lan can

Sau khi xử lý xong bề mặt sàn hoàn thiện, tiếp theo hoàn thiện thêm các hạng mục liên quan.

√ Trần dưới gác: Dùng tấm trần Cemboard và đóng khung chìm để che khung thép thẫm mỹ hơn.

√ Cầu thang: Lắp cầu thang sắt chữ L hoặc zig-zag (chiều rộng 80-100cm, bậc cao 15-18cm), hàn cố định vào khung gác.

√ Lan can: Lắp lan can inox hoặc kính cường lực cao 90-110cm để an toàn, đặc biệt nếu có trẻ em.

→ Qua bài viết này, chúng ta có thể thấy rõ khái niệm “Gác Xép là gì? và xác định nhu cầu, dự toán chi phí, cuối cùng là check chi tiết quan trọng để thi công “Gác Xép”

→ Với chi phí chỉ từ 64 – 76 triệu đồng và thời gian thi công vỏn vẹn 7-10 ngày (tùy thuộc vào số lượng + tay nghề thợ thi công), Gác Xép bằng tấm Cemboard (Tấm Xi Măng) sẽ biến căn nhà ống 48m² chật hẹp của bạn thành không gian sống rộng rãi thêm 25–30m² – đủ cho một phòng ngủ ấm cúng, phòng làm việc riêng tư hay phòng thờ trang nghiêm.

→ Đây không chỉ là cách tăng diện tích rẻ nhất hiện nay, mà còn là giải pháp thông minh giúp ngôi nhà bạn tăng giá trị ngay lập tức, sống thoải mái hơn mà không phải lo xây tầng mới tốn kém.

VUI LÒNG LIÊN HỆ HOTLINE: 0932 670 770 ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN & BÁO GIÁ CHI TIẾT